Een impressie van Odessa

Wie Oekraïne bezoekt, moet zeker eens naar Odessa gaan. De naam alleen al heeft iets exotisch. Moest ik ooit een boot hebben, zou ik haar Odessa noemen. 

Ik bezocht deze stad een aantal jaren geleden in een driestedentrip. Via Krakau in Polen waren we met bus naar Lviv in Oekraïne gereden, en namen van daaruit de nachttrein naar Odessa. Voor de grens van Oekraïne hebben we overigens 3 uur stil gestaan, maar wie douaniers financieel een handje toesteekt mag sneller doorrijden.

Odessa is een heuvelachtige havenstad met uitzicht op de Zwarte Zee. Wie vanuit Lviv komt merkt onmiddellijk dat er hier veel meer Russisch gesproken wordt.

De stad heeft een zekere elegantie, die voornamelijk tot uiting komt in de architectuur, promenades en pleintjes met imposante standbeelden. Vaak zijn de standbeelden veel groter als gewone mensen, met bekende figuren die een wijze of krachtige houding aannemen. Dat deed me denken aan het Sovjettijdperk. Op veel plaatsen in de stad staan er klimrekken en andere toestellen om te fitnessen. 

Anderzijds heeft de stad ook op heel wat plekken een verwaarloosde indruk. We bezochten ergens een museum met waardevolle klassieke schilderijen, maar er zaten overal scheuren in de muren en er vlogen vogels binnen.

Als je van het centrum naar het strand wandelt, moet je eerst een groot verwilderd park doorkruisen, en vervolgens kan je via steile paadjes afdwalen tot bij het strand.

Aan het smalle strand nam ik een “frisse” duik in de zee, niet dat de Zwarte Zee bepaald trots kan zijn op haar properheid. Tevens was de horizon bezaaid met olietankers, van een mooi uitzicht gesproken.

Niet ver van het park liggen de befaamde trappen van Pantserkruiser Potemkin.

Oekraïne is een land waar je als man erg succesvol bent als een goed inkomen hebt. Veel mensen doen aan conspicuous consumption, een begrip uit de sociologie, dat verwijst naar het consumeren van dure producten met als voornaamste doel tonen dat je veel geld hebt.

Na de val van de Sovjet-Unie in 1991 bleef Oekraïne in vergelijking met de andere voormalige lidstaten achter. Veel Oekraïners migreerden naar het buitenland voor een betere toekomst. Het is een arm land waar corruptie welig tiert. Genderrollen zijn eerder traditioneel, veel vrouwen zoeken in de eerste plaats economische zekerheid bij een man.

Oekraïense vrouwen zijn heel erg met hun uiterlijk bezig. Het lijkt wel of ‘mooi zijn’ de belangrijkste taak van de vrouw is. Ze hebben geen grammetje vet te veel, en zijn vaak wat provocerend opgesmukt. Ze dragen minirokjes, panterkleedjes, roze hakschoenen, … 

Wodka is hier spotgoedkoop en er is een breed arsenaal aan verschillende merken. Op straat zie je overdag af en toe iemand wankelen die helemaal weg is van de drank. Wat betreft eten hebben we een lekker gerecht ontdekt in Odessa: tomaten + zure room + dille.

Dat Oekraïne het niet zo nauw neemt met dierenrechten merkten we in de zoo van Odessa. Wat we daar allemaal zagen tartte alle verbeelding. Allereerst waren de dieren niet logisch geplaatst, niet per soort, niet per type leefomgeving. Zowat elke kooi stonk naar de uitwerpselen van het dier dat in de kooi zat (als er een dier in zat). Pauwen zaten er met zes in een kleine kooi waardoor ze hun staart niet konden uitstrekken. De leeuw zijn staart was afgekapt, de wolven liepen zenuwachtig heen en weer in hun kooi, en de beer zat in een bad water dat er volledig zwart uit zag.

Wat me erg fascineerde in Oekraïne waren de Cyrillische opschriften en hoe er met de lettervormen gespeeld wordt. Het is vrij eenvoudig om het alfabet te leren, met een beetje moeite kan je al heel wat ontcijferen.