Wonen, surfen en uitgaan in Gran Canaria en Tenerife

Tenerife en Gran Canaria zijn wat betreft toerisme de twee meest bezochte Canarische Eilanden. Tenerife is het grootste eiland, Gran Canaria is wat kleiner maar heeft het grootste aantal inwoners. Omdat ik zelf op beide eilanden heb gewoond en gewerkt, kan ik een vergelijking maken tussen beide eilanden.

Tussen Gran Canaria en Tenerife bestaat er een kleine rivaliteit, die vergelijkbaar is met een rivaliteit die vaak aanwezig is tussen twee grote steden in een land of regio. Tenerife heeft grofweg 700.000 inwoners, Gran Canaria ongeveer 800.000. De grootste stad van de Canarische eilanden is Las Palmas in Gran Canaria met bijna 400.000 inwoners.

Las Palmas heeft een mooi oud stadsgedeelte, met gekleurde huisjes in Spaanse koloniale stijl. Het moderne stadsgedeelte ligt op het smalle deel van het schiereiland. Hier is het lastig om met de auto te rijden, omdat er veel eenrichtingsstraten zijn, gelegen in een dambordpatroon. Doordat er weinig verkeerslichten zijn moet je voortdurend ritsen en verloopt het autoverkeer heel traag.

Gran Canaria

De oorspronkelijke bewoners

Beide eilanden werden oorspronkelijk bewoond door Guanchen, vermoedelijk waren dit berbers uit Noord-Afrika. Andere bronnen beweren dat het Noormannen waren, omdat ze blond haar en blauwe ogen hadden. Misschien was het een mix van de twee, maar berbers lijkt het meest plausibel omdat Marokko het dichtsbijzijnde land is.

In het koloniale tijdperk hebben de Spanjaarden het Canarische archipel overgenomen. De Spanjaarden gebruikten de Canarische Eilanden als tussenstop voor scheepvaartexpedities. Een deel van de Guanchen werd uitgemoord, anderen werden tewerkgesteld als slaven in plantages of verbannen naar het Spaanse vasteland. Daar hebben ze beroepen aangeleerd. Later zijn vele Guanchen teruggekeerd, maar ze verzwegen vaak hun afkomst omdat dit nadelig was om zich te positioneren op de maatschappelijke ladder. Daarom lieten ze zich dopen en veranderden hun naam in een Spaanse naam. Vandaag de dag leven de Guanchen nog voort in de Spaanse bevolking.

Het landschap

De natuur in Tenerife is zeer goed bewaard gebleven. Midden in het eiland ligt een beschermd natuurgebied, het Nationale Park Del Teide, waarin de Pico Del Teide pronkt, een vulkaan van 3718 meter hoog en daarmee de hoogste berg van Spanje. Deze vulkaan staat eigenlijk in een andere krater, een reusachtige krater met een doorsnee van 10 km. Aan de voet van Pico Del Teide ligt een prachtig maanlandschap met lavavelden waarin filmopnames werden gemaakt voor Planet Of The Apes en Clash Of The Titans.

Pico Del Teide, Tenerife

Gran Canaria heeft ook mooie natuur maar is iets meer volgebouwd, bijna overal waar je rijdt in de natuur zijn hier en daar huizen gebouwd. Voornamelijk op de westkant van het eiland vind je nog wel ongerept natuurgebied. Beide eilanden staan bekend voor hun grote verscheidenheid aan flora. Er groeien vele gemuteerde variaties van plantensoorten die nergens anders ter wereld voorkomen. Grote diersoorten zijn er niet. Het grootse dier dat er in de vrije natuur rondloopt is de haas. Verder zijn er heel veel hagedisjes. In Tenerife staan deze hagedissen vaak afgebeeld op T-shirts als symbool voor het eiland. Rond de eilanden zwemmen veel walvissen en dolfijnen.

De vorm van beide eilanden is zeer verschillend. Tenerife is een piek die uit de oceaan steekt, Gran Canaria heeft geen duidelijk uitstekende bergtop. Het is moeilijk te zien waar de hoogste top van het eiland zich juist bevindt. De hoogste top op Gran Canaria, Pico De Las Nieves, haalt slechts 1949 meter. Gran Canaria is platter in verhouding met Tenerife. Van bovenaanzicht is Gran Canaria stervormig, in die zin dat er van het midden naar de rand van het eiland vele kloven of 'barrancos' lopen.

Barranco de Fataga, Gran Canaria

In die kloven zie je veel holwoningen, dit zijn kleine grotten waar vaak nog een stuk aan bijgebouwd is. Deze holwoningen zijn typisch voor Gran Canaria. Een duizendtal inwoners van Gran Canaria zijn nog in holwoningen gehuisvest. Deze holwoningen zijn vaak traditioneel, maar er zijn evengoed moderne exemplaren bij (met flatscreen TV). Als je in de bergen gaat wonen is het logisch dat je de holtes in de rotsen gebruikt als basis om een woning te bouwen.

Beide eilanden hebben een gelijke en bijzondere vegetatiestructuur. Omdat de wind en wolken bijna altijd vanuit het noorden komen is het noorden zeer groen en tropisch van klimaat, terwijl het in het zuiden bijna altijd zonnig en droog is. De bergen houden de regenwolken tegen. In het noorden wordt er veel aan terrasbouw gedaan op de berghellingen. In het zuiden staan er met zeilen overdekte tomaten- en bananenplantages. Deze zeilen dienen om de planten en bomen te beschermen tegen sterke wind en om de zonnewarmte te isoleren. Op Gran Canaria zijn er vele stuwmeren in de bergen, die Franco heeft laten bouwen. In deze stuwmeren kan je zwemmen en sommige zijn zelfs geschikt om op te windsurfen.

Stuwmeer op Gran Canaria

Vroeger zorgden deze stuwmeren voor drinkwater. Nu worden ze uitsluitend gebruikt voor de landbouw. De boeren kunnen (tegen betaling) de stuwdammen laten openen om hun landbouwgebied te laten bevloeien. Op beide eilanden staan Canarische naaldbomen. Deze zijn functioneel voor de watervoorziening. Ze absorberen vocht uit de wolken. Dat water komt dan via de wortels in ondergrondse kanaaltjes terecht die naar beneden lopen. Dat water wordt met chloor gezuiverd tot leidingwater. Mede door de groeiende toeristenstroom sinds de tachtiger jaren is de natuurlijke watervoorraad niet meer toereikend en heeft men ontziltingsinstallaties langs de kust gebouwd.

Toeristische oorden

Zowel op Tenerife als Gran Canaria concentreert het toerisme zich in het zuiden, omdat er daar heel het jaar door aangename temperaturen zijn. In de zomer schommelen de dagtemperaturen tussen de 25 en 35 graden en in de winter liggen de temperaturen overdag tussen de 20 en 25 graden. In het zuiden regent het ongeveer een tiental dagen per jaar, met af en toe eens een tropische storm. Een grote variatie in de seizoenen, zoals wij in België en Nederland kennen, kent men daar niet. Het klimaat blijft doorheen het gehele jaar vrij identiek. Niet voor niets noemt men beide eilanden 'het eiland van de eeuwige lente'.

In de lente en de zomer zijn er af en toe calima's (winden vanuit de Sahara). Deze wind kan heel warm zijn, het lijkt wel of er iemand met een hete haardroger in je gezicht blaast. De calima voert fijn zand en andere stofdeeltjes mee waardoor er een bruine nevel in de horizon ontstaat.

In Tenerife heten de twee meest toeristische zones Playa de las Americas en Costa Adeje. In Gran Canaria bevindt het massatoerisme zich in Playa del Ingles en Maspalomas. Playa de las Americas en Playa del Ingles zijn de twee drukste gedeeltes. Costa Adeje en Maspalomas zijn de rustigere gedeeltes.

Playa de las Americas en Playa del Ingles zijn echte vakantiedorpen. Vooral in juli en augustus is het daar erg druk. Er zijn honderden hotels, restaurants, winkelcentra, karaokebars, cafés met zangers en entertainers, discotheken, casino's, straatkunstenaars, etc. De toerist ontbeert geen mogelijkheden om geld te spenderen. Maspalomas is vrij uitgestrekt en bestaat hoofdzakelijk uit bungalowparken. Maspalomas heeft een rustieke sfeer.

Tenerife

Als je Playa de las Americas vergelijkt met Playa del Ingles, komt Playa del Ingles op het eerste zicht veel chaotischer en drukker over. Er is een wirwar van straten, niet echt een hoofdstraat die de kustlijn volgt. Playa de las Americas in Tenerife oogt iets moderner, en als toerist is het veel gemakkelijker om daar je weg te vinden, omdat het logisch is opgebouwd. Er loopt een 12 km lange promenade van Los Christianos tot Costa Adeje langs de kustlijn waarrond alle commerciële faciliteiten geconcentreerd zijn. In Playa del Ingles zijn er verschillende commerciële centra verspreid over het hele gebied. Deze commerciële centra's bestaan uit winkels, bars en discotheken.

Vele toeristen verkiezen Playa del Ingles boven Playa de las Americas omdat Playa del Ingles een heel breed, natuurlijk zandstrand heeft. Tussen Playa del Ingles en Maspalomas ligt een groot duinengebied. Er zijn verschillende verklaringen over het ontstaan van de zandduinen. De meest gangbare opvatting is dat de duinen gevormd zijn door fijn zand dat overgewaaid is met de calima's vanuit de Sahara. Een recentere theorie luidt dat de duinen ontstaan zijn door een vloedgolf na de aardbeving in de buurt van Lissabon in 1755. In Playa de las Americas liggen alleen artificiële zandstranden en stranden met veel stenen.

Op beide plaatsen heb je van het zuiden naar de westkant toe nog iets rustigere verblijfszones, waar vaak de iets luxueuzere hotels gebouwd zijn. Een groot verschil met Gran Canaria is dat er op Tenerife veel meer bouwruimte is in het zuiden. Op Gran Canaria zijn de vlaktes in het zuiden schaars. Puerto Rico, Taurito en Playa de Mogan liggen in bergvalleien. In Puerto Rico zijn honderden trapvormige hotels dicht op mekaar gebouwd. Het voordeel is dat je daar bijna overal van een prachtig zeezicht kan genieten, en het is er bijna altijd goed weer omdat het afgesloten ligt in een vallei. Het nadeel is dat je in deze oorden een beetje afgesloten bent van de buitenwereld. Om daar te geraken moet je langs wegen rijden die uitgekapt zijn in de steile rotswanden.

In Tenerife en Gran Canaria is het leuk rijden met de auto als je van bergen en bochten houdt. Logischerwijs zijn de snelwegen langs de kustlijnen gebouwd, en echt recht zijn ze dan nog niet getrokken. De snelwegen worden gekenmerkt door vele heuvels, bochten, tunnels en zijn niet zelden onderhevig aan sterke windvlagen. Het moet bloed, zweet en tranen gekost hebben om deze autostrades te bouwen. Als je doormidden het eiland gaat ben je langer dan een uur onderweg om aan de andere kant van het eiland te geraken, omdat je dan via de meanderende bergweggetjes moet klimmen en dalen, voornamelijk in tweede en derde versnelling.

Het surfen

Wat voor jongeren deze eilanden aantrekkelijk maakt zijn de vele sport- en uitgaansmogelijkheden. Tenerife en Gran Canaria zijn uitstekend om te golfsurfen. De beste tijd van het jaar is de winter. In de zomer kan je ook surfen, maar dan zijn de golven redelijk schaars. In de zomer zijn er maar een aantal dagen per maand dat je echt goed kan surfen, hoewel golven een zeer variabel gegeven zijn. Dit kan verschillen van zomer tot zomer. In de winter zijn er meer en hogere golven dan in de zomer. Maar het is ook iets frisser.

Wanneer je als buitenlander op een plek gaat surfen waar veel surfers in het water liggen, word je soms weggejaagd door 'locals'. Localism is een fenomeen dat wereldwijd in surfgebieden voorkomt, enigszins begrijpelijk, omdat perfecte golven een beetje schaars zijn en degenen die er wonen het meest recht hebben op het gebruik ervan, maar anderzijds is de zee van iedereen. In ernstige gevallen ontaard localism in stenen gooien, vechten of vandalisme van persoonlijk bezit (zoals krassen in de autoruiten). Dit kan je altijd vermijden door vriendelijk gedag te zeggen, af en toe eens voorrang te geven, de surfverkeersregels te respecteren (wie het dichtst bij het breekpunt de golf neemt mag hem uitsurfen) en door jezelf niet te laten wegjagen natuurlijk.

Het voordeel in Tenerife is dat de beste golven zich in het zuiden bevinden, in las Americas, bij de toeristische zone. In Gran Canaria moet je de bus nemen of zelf naar het noorden rijden, hoewel er sommige dagen ook goed in het zuiden en het westen kan gesurfd worden, afhankelijk van de wind en de stroming. In de winter zijn er af en toe golven aan de vuurtoren van Maspalomas en in de zomermaanden kan je soms surfen aan het uiteinde van de zanduinen.

De beste golf of breekpunt in Tenerife (Playa de las Americas) is 'La Izquierda'. 'El Fitaña' is met momenten ook niet slecht, maar meestal zijn er daar redelijk steile golven, hoewel de stroming kan wijzigen. De beste surfspot in het noorden van Tenerife is 'El Socorro' in Los Realejos. In het noorden zijn er over het algemeen meer golven maar in het zuiden zijn de golven beter gevormd.

De beste surfspots in Gran Canaria liggen in het noorden: 'El Confital' en 'El Cicer' in Las palmas. 'El Confital' wordt door velen 'la mejor derecha de Europa' genoemd, de beste golf die van rechts naar links rolt in Europa. Dit heeft te maken met een aantal factoren.

Het wordt bepaald door de natuurlijke architectuur. Deze golf breekt in de inham van een schiereiland. Achter het strand ligt een berg waardoor er geen wind vanuit het binnenland mogelijk is (wind uit het binnenland zorgt voor slechte golven om op te surfen).

Verder loopt de kustlijn krom waardoor de golf op unieke wijze in een bocht breekt. Telkens wanneer deze golf breekt eindigt ze in een versnelling met een 'tube' of tunnel, waarin je surfers in ziet verdwijnen en vervolgens weer tevoorschijn komen. Een golf die van rechts naar links rolt geeft betere tubes omdat je dan met je gezicht naar de golf toe staat.

Ten slotte is Gran Canaria een afgelegen eiland, dat in de sterke stroming van de Atlantische oceaan ligt. Al deze condities maken van 'El Confital' een van de beste surfplaatsen van Europa. Je moet wel opletten voor de gevaarlijke rotsen en geen waardevolle spullen achterlaten in de auto want deze buurt is gekend voor haar criminaliteit.

El Confital

Bij 'El Cicer' in Las Palmas heb je golven op een zandstrand, wat toch een aangenaam voordeel is. Deze spot is goed om te leren. Soms kan het druk zijn op deze spots, iets meer afgelegen in het noordoosten ligt 'San Andrés'. Goedgevormde golven en weinig volk. Nog meer oostelijk daarvan ligt Galdar, waar zich de meest agressieve golf van het eiland bevindt: El Frontón. Omdat deze zo steil is, is ze alleen maar geschikt voor bodyboarders.

Men zegt wel eens dat als je op de Canarische eilanden leert surfen dat je overal ter wereld kan surfen, omdat de golven daar naar alle kanten rollen, dankzij de verscheidenheid aan stromingen en surfspots.

Op Tenerife en Gran Canaria kan je ook heel goed kite- en windsurfen. Op Tenerife gaan de meeste kite- en windsurfers naar El Médano, een zandstrand met veel wind. Op Gran Canaria zijn er iets minder kiters, omdat de ondergrond vrij rotsachtig is langs de westkant. Als de wind goed staat wordt er ook gekite aan de zandduinen van Maspalomas. De beste windsurfspot op Gran Canaria is Pozo Izquierdo, naast het windmolenpark. Daar heb je bijna voortdurend sterke wind. In Pozo wordt soms het wereldkampioenschap windsurfen gehouden.

Pozo Izquierdo, de place 2 B voor windsurfers

Uitgaan

Het uitgaansleven in Tenerife en Gran Canaria is zeer vrij en uitgebreid. In Playa del Ingles zijn de meeste bars en discotheken gevestigd in het commercieel centrum 'Kasbah'. De uitgaansbuurt van Playa de las Americas noemt 'Las Veronicas'. Meestal is de inkom gratis en moet je enkel voor drank betalen.

Gran Canaria scoort iets beter dan Tenerife op het vlak van uitgaan, omdat er een groter aanbod is en omdat er heel het jaar door tamelijk veel activiteit is in de discotheken, terwijl in Tenerife voornamelijk tussen juni en september het nachtleven open bloeit.

In Tenerife heeft het uitgaansleven een wat meer Engelse tint omdat de Engelsen daar in getale overheersen. Laten we zeggen dat de Engelsen nog iets losbandiger zijn in hun doen en laten. In en rond de discobars van 'Las Veronicas' heb ik dikwijls strippende tieners, comazuipers en knokpartijen gezien. Engelsen gaan ook dikwijls verkleed uit. Als ze in groep zijn meestal in eenzelfde thema: als verpleegsters, voetballers, army girls, hippies,...

Kasbah

In de Kasbah op Gran Canaria kan je gedurende juli en augustus werkelijk over de koppen lopen. Het transformeert tot een feestoord dat thuis hoort in het rijtje van Salou, Lloret de Mar en Ibiza.

Samenstelling van toeristen

Uit een aankomststatistiek van het jaar 2010 blijkt dat in Tenerife 46 % van het totale aantal toeristen uit Engeland kwam. Zij hebben dus een belangrijke invloed op de ontwikkeling van de omgeving. Op de tweede plaats staan de Duitsers met 21 %. Vervolgens komen België (5%), Nederland (3%), Zweden (3%), Finland (3%), Ierland (2%), Denemarken (2%), Noorwegen (2%) en Italië (2%).

Voor hetzelfde jaar waren 28 % van de toeristen in Gran Canaria afkomstig uit Duitsland, gevolgd door Engeland (21%), Noorwegen (10%), Zweden (8%), Nederland (6%), Denemarken (5%), Finland (5%), België (3%), Ierland (3%) en Zwitserland (3%).

Tenerife wordt gedomineerd door de Engelsen. Zij vallen ook het meest op in het straatbeeld omdat ze soms meer tatoeages dan tanden in hun mond hebben. De vrouwen zijn een beetje ordinair gekleed: ze dragen fluorescerende jurkjes, korte rokjes of gewoon lange T-shirts. Ook: tienermoeders. Af en toe zie je nogal jonge moeders met hun baby’tjes in cafeetjes zitten. In de hotels zie je dat de Engelsen graag optimaal gebruik maken van hun all inclusive. Vanaf ’s middags nuttigen ze veel biertjes en felgekleurde alcoholische drankjes. Die Engelse aanwezigheid bepaalt grotendeels de sfeer van Playa de las Americas. In Gran Canaria zijn er veel minder Engelsen.

De Duitsers zijn op beide eilanden in grote mate aanwezig, zij vormen 20 tot 30 % van het totale toeristenbestand. De Scandinaviërs zijn ook op beide eilanden sterk vertegenwoordigd, maar iets meer in Gran Canaria. Er zijn meer Belgen dan Nederlanders op Tenerife, en meer Nederlanders dan Belgen op Gran Canaria.

De aanwezigheid van Scandinaviërs is sterk seizoensgebonden. In een aankomststatistiek van de maand januari 2011 staat voor Tenerife: Finland (5%), Zweden (5%), Noorwegen (4%) en Denemarken (4%). Voor Gran Canaria: Noorwegen (15%), Zweden (12%), Denemarken (7%) en Finland (7%). De Scandinaviërs zijn vooral aanwezig in de winter. Zij brengen graag een deel van de winter door op één van deze eilanden omdat het daglicht in Scandinavisch landen schaars is tijdens de winter. Hiermee ontvluchten ze een winterdepressie.

Elk eiland heeft voor- en nadelen

Het zijn twee verschillende eilanden die ook veel gelijkenissen hebben. Qua natuur heeft Tenerife veel meer te bieden, bovendien kan je vanuit Tenerife gemakkelijk de boot nemen naar het groene en dunbevolkte eiland La Gomera, en daar een eilandrondrit van een dag maken. La Gomera is een prachtig eiland waar tot op de dag van vandaag nog steeds een fluittaal (El Silbo) gebruikt wordt om in de bergen te communiceren.

In Tenerife is het handig dat de surfspots aan de toeristische zone las Americas liggen. Om te leren surfen is het een must om dicht bij het strand te wonen, zodat je dagelijks kan kijken of er golven zijn. De golf 'La Izquirda' in Tenerife rolt heel breed, daar kan je heel lang surfen. De meest bijzondere surfspot is echter 'El Confital' op Gran Canaria, maar die ligt wel in het noorden in Las Palmas.

Ten slotte zijn er in Playa del Ingles op Gran Canaria iets meer discotheken dan in Playa de las Americas op Tenerife. Als je buiten het zomerseizoen gaat is er meer te beleven in de discotheken van Kasbah, maar in de zomer is het op beide eilanden erg goed om uit te gaan.